Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi’nden Diyetisyen Özden Örkçü, gıda israfına dikkat çekti ve evde israfı önleyecek püf noktalarını paylaştı.
İhtiyaç fazlası gıda beraberinde aşırı beslenme ve gıda israfına yol açar. Süt ve süt ürünleri, bakliyat, et ve et ürünleri, sebze ve meyve gibi gıda ürünlerinin ve özellikle de ekmeğin aşırı miktarda alımı, gıda israfına yol açan ilk neden. Gıda israfı, en temel anlamı ile gıda savurganlığıdır. Gıda israfında temel protein, karbonhidrat ve enerji gereksinimini karşıladığından dolayı ilk akla gelen ekmek israfı oluyor. İsraf konusunda düşük farkındalık düzeyleri, terk edilmeyen alışkanlıklar, bilgi düzeyi, ahlaki normlar, geri dönüşüm ve alışveriş alışkanlığı gibi faktörler gözden geçirilmeli.
Alışveriş listesi yapın ve listenize bağlı kalın: Alışverişe çıkmadan önce, dolabınızda var olan malzemeleri gözden geçirerek, hafta boyunca yapacağınız yemekleri planlayın. Sonrasında ihtiyacınız olan diğer malzemeleri belirleyerek alışveriş listenizi hazırlayın. İhtiyacınız olandan fazlasını almamak için, sadece alışveriş listesi hazırlamak ve yanınıza almak yeterli olmuyor. Asıl önemli olan listenize sadık kalmanız.
Kampanyalara aldanmayın ve açken alışverişe çıkmayın: Aklınızda bulundurmanız gereken ikinci önemli nokta kampanyalara aldanmamak ve açken alışverişe çıkmamak.
Kiloluk paketler yerine gerekirse taneyle alışverişi tercih edin: Önceden paketlenmiş belirli miktarlardaki yiyecekleri almak yerine ihtiyacınız olan kadarını alın. Kiloluk paketlerdense, gerektiğinde taneyle alışveriş yapın.
Buzdolabınızı düzenleyin ve kontrol edin: Alışveriş yaptığınızda, buzdolabında daha uzun süredir bekleyen şeyleri öne alın ve önce onları kullanmaya özen gösterin. Böylece dolabın arka tarafında kalarak gözünüzden kaçan yiyeceklerin bozulmasını da engellersiniz. Buzdolabınızın ısısını ve buzlanmasını sık sık kontrol edin. Besinlerin uzun süre taze kalabilmesi için buzdolabınızın sıcaklığı 1-5 derece arası olmalı.
Küçük porsiyonlarla servis yapın: Yemek servisini yaparken, küçük porsiyonlar sunun. Bu durum önceden ne kadar yiyeceğinizi kestiremediğinizde, yemeğin tabağınızda kalmasına engel olur. Ayrıca ne kadar yiyeceğinizi de kontrol edebilir ve formunuzu da koruyabilirsiniz.
Dondurun: Eğer satın aldığınız şeyin veya yaptığınız bir şeyin fazla geldiğini düşünüyorsanız, sadece bir kısmını kullanacaksanız, geri kalanı dondurun. Böylece zamanı geldiğinde, dolaptan daha taze çıkarabilirsiniz. Önceden haşlayarak donduracağınız sebzeler de, yemek pişirmek için yorgun olduğunuz günler için pratik bir yöntem sunabilir.
Geri dönüşüme dikkat edin: Çöplerinizi ve geri dönüştürülebilir atıklarınızı birbirinden ayırın. Böylece hem geri dönüşüme katkı sağlamış hem de çevre kirliliğini önlemiş olursunuz
Artan yemekleri ve ekmekleri tekrar değerlendirin: Tencerede kalan yemekler atılmak yerine ertesi gün yapılacak başka bir yemekte kullanılabillir. Yumuşayan meyveler komposto, meyve suyu veya smoothie gibi içecekler yapılarak değerlendirilebilir. Sebzeler ise eğer bozulmamışlarsa çorbalar için oldukça uygun ve besleyici bir seçenek olacaktır. Bir porsiyondan az kalan yemekler makarnalara sos, kalan sebze yemekleri de türlü yapmak için değerlendirilebilir. Artan ekmekler kurutulup blenderdan geçirilerek galeta unu yapılabilir, köfte yapılırken kullanılabilir ya da çorbaların içine doğranmak için küp küp kesilerek biraz baharat ve zeytinyağı ile fırına verildiğinde enfes bir kıtır ekmek elde edilebilir. Ayrıca beğenilerek yenilen ekmek kadayıfı da yapılabilir. Bu şekilde bir akşam menüsü kolaylıkla çıkarılabilir. Geri dönüşümü mümkün olmayan ihtiyaç fazlası gıdaların sahipli veya sahipsiz hayvanlara yiyecek olarak değerlendirilmesi de düşünülmeli.
Yorumlar